سیاتیک به انگلیسی معادل Sciatica و بزرگترین عصب در بدن انسان است که از باسن و پشت ران در یک خط راست به زانو می‌رسد. عصب سیاتیک در قسمت زانو به دو شاخه تقسیم می‌شود که تی‌بال و عصب پروانه یا پرونئئال نام دارند. عصب پرونئال هم به دو عصب پرونئال سطحی و پرونئال عمقی تقسیم می‌شود.
به این ترتیب حرکاتی نظیر راه‌رفتن و ایستادن با عصب سیاتیک و شاخه‌های انتهایی آن صورت می‌گیرد.
خیلی از افراد از با درد یک سمت از بدن به پزشک مراجعه می‌کنند و با هراس زیادی که از دردهای سیاتیک دارند می‌پرسند رگ سیاتیک کجاست؟ سیاتیک پای راست چیست یا برای درمان سیاتیک پای چپ چه کار کنیم؟
اما در واقع عصب سیاتیک هم در سمت راست بدن و هم در سمت چپ بدن قرار دارد. علت اینکه برخی از افراد در یک قسمت از اندام تحتانی درد احساس می‌کنند این است که بیرون زدگی دیسک دارند و علائم دیسک کمر در آن‌ها یک طرفه است و گرنه در هر دو سمت بدن عصب سیاتیک از کمر تا پشت ساق پا کشیده شده و می‌تواند موجب ایجاد درد و ناراحتی شود.
درد سیاتیک یکی از دردهای رایجی است که خیلی از افراد درگیر آن می‌شوند. اما واژه‌های رگ سیاتیک گردن و رگ سیاتیک کمر از واژه‌های مصطلح اما اشتباه هستند که به طور مکرر آن‌ها را می‌شنویم. واقعیت این است با اینکه از واژه رگ سیاتیک استفاده می‌کنیم اما این واژه اشتباه است و عصب سیاتیک درست است زیرا کارکرد رگ و عصب با هم متفاوت است و سیاتیک یک عصب است.
شرایط مختلفی که ستون فقرات شما را درگیر می‌کند و به اعصابی که در امتداد پشت شما قرار دارد، آسیب وارد کند مانند افتادن از ارتفاع یا تومورهای عصب نخاعی می‌تواند سیاتیک را به دنبال داشته باشد. در ادامه تعدادی از شرایطی که می‌تواند آسیب به این عصب و تحریک آن را به همراه داشته باشد شرح داده شده است.
مهره‌ها یا استخوان‌های نخاع شما توسط غضروف از یکدیگر جدا می‌شوند که یک ماده‌ی ضخیم و شفاف هستند و انعطاف‌پذیری حین حرکت را برای شما تأمین می‌کنند. زمانی که این غضروف‌ها آسیب ببینند دیسک کمر بیرون زده و می‌تواند عصب سیاتیک شما را تحریک یا فشرده کرده و در نتیجه باعث درد و بی‌حسی کمر شما شود. طبق گزارش‌ها، ۱ تا ۵ درصد افراد در سراسر دنیا دچار کمر درد ناشی از لیز خوردن و بیرون زدن دیسک، می‌شوند.
مشخصه اصلی این دلیل، تنگی غیرطبیعی کانال تحتانی نخاع شما است. به دلیل تنگی و باریک بودن، فشار به نخاع و ریشه‌های عصب سیاتیک وارد شده و موجب درد در ناحیه کمر شما می‌شود.
زمانی که یک مهره به سمت دیگری امتداد می‌یابد، استخوان نخاعی گسترش یافته و موجب آسیب به این عصب می‌شود. برای درمان زود سیاتیک در این مورد باید سریعاً به پزشک متخصص استخوان و مفاصل مراجعه کرده و خود را تحت درمان قرار دهید.
این سندرم نوعی اختلال عضلانی است که در آن عضله گلابی شکل به طور غیرارادی منقبض یا سفت می‌شود و عصب سیاتیکی شما را تحریک کرده و درد را برایتان به همراه می‌آورد. عضله گلابی شکل قسمت تحتانی ستون فقرات را به استخوان ران متصل می‌کند که با سفت شدن به عصب فشار وارد می‌کند. زمانی که به مدت زیادی می‌نشینید، زمین بخورید یا تصادف کنید سندرم Piriformis را تشدید خواهید کرد.
عوامل دیگری که به عنوان ریسک فاکتورهای ایجاد درد سیاتیک شناخته می‌شود شامل موارد زیر است.
هدف از درمان سیاتیک کم کردن درد و افزایش دامنه حرکتی بیمار است. به همین دلیل شیوه‌های مختلفی برای درمان سیاتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد زیر بهترین شیوه‌های درمانی برای سیاتیک است.
با تشخیص آسیب‌دیدگی این عصب، پزشک راه‌های درمان را برای شما در نظر خواهد گرفت و نکاتی را برای تسکین درد و درمان این بیماری به شما گوشزد خواهد کرد.
شما باید تا آنجایی که ممکن است به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهید. دراز کشیدن در رختخواب یا پرهیز از فعالیت‌های روزانه می‌تواند وضعیت شما را بدتر کند.
داروهایی که برای درمان درد عصب سیاتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل داروهای غیر استروئیدی و شل کننده‌های عضلانی هستند.
داروهای غیر استروئیدی به میزان موثری موجب کاهش تورم و التهاب می‌شوند. بهترین دارو برای گرفتگی رگ سیاتیک مسکن ضد التهاب و غیر استروئیدی (NSAID) مانند آسپرین، ناپروکسن، ایبوپروفن است. با اینکه برخی از افراد از این داروها بدون نسخه پزشک استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود حتماً تحت نظر پزشک دارو مصرف کنید، زیرا ممکن است داروی آسپرین در برخی از افراد منجر به زخم و خونریزی شود.
داروهای شل کننده عضلات مانند متوکاربامول باکلوفن و تیزانیدین باعث می‌شوند میزان فشاری که عضلات به عصب سیاتیک وارد می‌کند کم شود و درد و ناراحتی کمتر شود.
در مواردی که داروهای غیر استروئیدی و شل کننده‌های عضلانی نمی‌تواند درد را تسکین دهد، پزشک از مسکن قوی برای درد سیاتیک استفاده می‌کند. همچنین داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین و پرگابالین که انتقال درد به نخاع را کم می‌کند هم در درمان درد سیاتیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما نکته‌ی با اهمیت این است که این داروها هم باید تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا مصرف خودسرانه و کاهش انتقال درد ممکن است در آینده عوارضی مانند فلج برای بیمار ایجاد کند.
برای تسکین درد خود از پمادهای موضعی مانند متیل سالیسیلات، منتول، سالاسیلات ترولامین، کپسایسین و کانابیدیل (CBD) می‌توانید استفاده کنید. اما توصیه می‌کنم قبل از استفاده از هر دارویی حتماً با پزشک خود مشورت کرده و طبق دستور اقدام کنید.
موثر ترین و بهترین روش که به شدت در کاهش درد موثر است که یک نمونه از حرکات موثر آن را در پایین مشاهده میکنید:
7%
